HOA ĐÀO VÀ THƠ

“Nghĩ xa thôi lại nghĩ gần,
Làm thân con nhện mấy lần vương tơ.
Biết đâu trong đục mà nhờ,
Hoa thơm hết tiết nương nhờ vào ai?
Khi vin cành trúc, lúc dựa cành mai,
Đông đào tây liễu biết ai bạn cùng?”

“Nhân diện bất tri hà xứ khứ,
Đào hoa y cựu tiếu đông phong”

Hoa đào

Chép lại lời thơ kể chuyện xa,
Biết đâu không phải nỗi lòng ta
Bao lâu kiêu hãnh trong im lặng.
Thấy gió xuân về, cũng thiết tha...

(Mưa hoa - Thế Lữ)

Hảo hoa vô bách nhật,
Nhân thọ vô bách tuế.

Hoa đẹp không trăm ngày,
Người sống không trăm tuổi.

(Hành lạc từ II - Nguyễn Du)

“Anh đào nở ba ngày đã rụng
Khác chi người một kiếp phù du...”

Đào hoa mạc trượng Đông quân ý
Bàng hữu phong di tính tối toan.

(Nguyễn Du)
Hoa đào chớ cậy chàng xuân quý
Dì gió hay ghen ở rất gần.

(Đông A dịch thơ)

Một đóa hoa đào khéo tốt tươi,
Tường xuân mơn mởn thấy xuân cười.
Đông phong ắt có tình hay nữa,
Kín tịn(*) mùi hương dễ động người

(Đào hoa thi kỳ 1 (Nguyễn Trãi)
* tịn: tận, hết. Kín tịn = tỏa ngát

Trước sau nào thấy bóng nguời,
Hoa đào năm ngoái còn cười gió đông.

(Kiều - Nguyễn Du)

Trời để trời nuông, trời phải dạy
Dẫu rằng bé bỏng khéo kiêng khem
Trải bao mưa nắng cùng mưa móc
Vẫn một màu son với chị em

Cười trận gió đông hăng hái thổi
Thương con bướm trắng phất phơ thèm
Xin ai yêu đến đừng ham nó
Hễ mó tay vào ố nhọ nhem

(Vịnh cánh hoa đào - Tản Đà)

Cành lá dùng dằng với gió đông
Những nụ hoa kia đã chớm hồng
Đào nở màu hoa âm ấm nóng
Như lời từ biệt với mùa đông

(Hoa Đào - Bùi Đức Ba)

Hoa đào trước ngõ em qua
Sáng nay bỗng ướm cành hoa vào mùa
Đầy vườn lộc biết cây tơ
Năm đi chưa hết, đã ngờ xuân đâu
Bỗng dưng một đóa hoa đầu.
Nghe như đất lạ năm nào gặp em.

(Hoa đào nở sớm - Chế Lan Viên)

Cây cao muốn lấy vòm trời
Ở nơi nhiều nắng hai người sánh ngang
Thấy qua, hiểu cũng dở dang
Tôi là kẻ lạ bước sang phố nào?
Bỗng dưng nhớ rét hoa đào
Bốn mùa trong cánh chiêm bao bay về.

(Nhớ rét hoa đào - Vũ Xuân Hoát 1996)

Yêu hoa đào, ngắm hoa mai,
Tôi vào Nam gửi hồn ngoài Thăng Long...

(by Trần Mạnh Hảo)

Đào đỏ, đào phai, đào trắng nữa,
Mùa xuân chấm phá ở trong lòng.
Hoa đào cũng đẹp như đời vậy,
Nhờ dáng cành cây vấp vểnh cong...

(Nguyễn Duy)

Nửa ở Bồng lai, nửa dưới Trần,
Ta đi, trong lúc cả trời xuân
Nồng say thắm nhuộm mầu thi cảm.
Chợt cánh hoa đào rụng dưới chân.
.....
Ô hay! Bao cánh thắm hoa đào
Chẳng ủ lòng ta ấm dịu sao?
Chẳng đủ cho lòng quên khổ não.
Vì đâu réo rắt khúc tiêu tao?

(Mưa hoa - Thế Lữ)

Hoa cười hé nụ
Trăng ngủ vườn đông
Nghe hơi thở nhẹ cuối dòng
Bắc cầu vũ trụ thả lòng cát trôi

Đêm tỉnh giấc
Thắp đèn sao
Đàn kêu một khúc tiêu dao
Châm trà mặt ngọc cánh đào toả hương

(Khúc tiêu dao - Hà Văn Kỳ)

...Con chim chết dưới cội hoa
Tiếng kêu rụng giữa giang hà xanh xao
Mai anh chết dưới cội đào
Khóc anh xin nhỏ lệ vào thiên thu

(Động hoa vàng - Phạm Thiên Thư)

1. Lá đào rơi rắc lối Thiên Thai
Suối tiễn, oanh đưa, luống ngậm ngùi
Nửa năm tiên cảnh
Một bước trần ai
Ước cũ, duyên thừa có thế thôi...

(Tản Đà)
2. Yên khai lan diệp (mùi hương lan diệp)
Ngạn giáp đào hoa (hoa đào ở gần bờ)
Nụ cười theo nhịp sóng pha
Hoa rơi man mác ánh tà phong bay.

(Tiêu dao khúc - Hà Văn Kỳ)

Tự đắc nhất triêu phong giải đống,
Bách hoa nhưng cựu lệ xuân đài.
Một sớm gió đông thổi tan băng giá,
Trăm hoa như cũ reo trước gió xuân

(Tuệ Trung Thượng sĩ.
Nhập trần. Vào vòng cát bụi).

Xuân lai xuân khứ nghi xuân tận,
Hoa lạc hoa khai chỉ thị xuân.

Xuân qua xuân lại ngỡ xuân hết,
Hoa rụng hoa nở vẫn là xuân

(Vương Hải Thiềm.
Ðáp đệ tử diệu đạo chi vấn.
Trả lời đồ đệ hỏi về diệu đạo)

Tạc dạ nguyệt minh kim dạ nguyệt,
Tân niên hoa phát cố niên hoa.
Trăng sáng đêm qua vẫn là trăng đêm nay,
Hoa nở năm mới cũng là hoa năm cũ

(Tuệ Trung Thượng sĩ. Thời Trần,
Ðốn tỉnh - Chợt tỉnh)

Ðào hoa bất thị bồ đề thụ,
Hà sự Linh Vân nhập đạo trường?

(Bồ đề nào phải ở hoa đào,
Cớ sao lại hỏi chuyện Linh Vân giác ngộ?)

Sắc hoa xuân đóa đóa tươi hồng...

“Xuân lai tự thị xuân hoa tiếu..”

(Mùa xuân tới hoa xuân cười)

Hồng đào thụ thượng chân thời tiết,
Hoàng cúc ly biên bất thị xuân.

(Trên cây đào thắm đúng thời tiết,
Cúc vàng bên giậu chưa chắc là xuân).

(Ðối cơ. Tùy theo cơ duyên mà ứng đối-
Tuệ Trung Thượng Sĩ)

Xuân hồi hư đối khai đào nhị,
Phong khởi không văn kích trúc can.

(Xuân về lặng lẽ ngắm đào nảy nhị,
Gió lên luống nghe khóm trúc khua vang).

(Thướng Phúc Ðường Tiêu Dao thiền sư.
Trình thiền sư Tiêu Dao ở Phúc Ðường)