Bức tranh Mona Lisa & Leonardo da Vinci

Chắc hẳn trong chúng ta, không ai là không biết đến bức tranh nàng Mona Lisa. Nhắc tới kiệt tác này, người ta nghĩ ngay tới thiên tài thời kỳ Phục Hưng - Leonardo da Vinci hay tới nụ cười bí ẩn chưa lời giải ám ảnh hàng thế kỷ. 

Thế nhưng ít ai biết rằng, ở một khía cạnh khác, bức tranh Mona Lisa đã phải trải qua những biến cố thăng trầm khó tin của lịch sử…

Hành trình tới nước Pháp xinh đẹp…

Bức tranh Mona Lisa (La Gioconda) được cho là khắc họa chân dung một thành viên của gia đình Gherardini xứ Florence và Tuscany, vợ của thương gia buôn lụa giàu có Francesco del Giocondo. Leonardo da Vinci đã bắt đầu vẽ bức chân dung này từ năm 1503 tại Florence, Ý. 

Florence xinh đẹp - nơi Leonardo da Vinci vẽ nàng Mona Lisa.

Tuy nhiên, trong vòng 4 năm tiếp theo, Leonardo vẫn chưa thể hoàn thành bức tranh. Theo nhà nghiên cứu Giorgio Vasari, điều duy nhất Da Vinci hối tiếc trong cuộc đời là “chưa thể hoàn thành công việc duy nhất này”.

Năm 1516, Leonardo da Vinci được vua Pháp - François I mời sang làm việc tại Clos Lucé gần lâu đài của vua tại Amboise. Người ta tin rằng, Leonardo đã mang theo bên mình bức Mona Lisa để hoàn thành nốt nhưng vẫn không thành. 

Clos Lucé - nơi thiên tài hội họa làm việc tại Pháp cho tới cuối đời.

Theo Vezzosi - một học giả người Ý thì trong những năm cuối đời, Leonardo bị liệt phần bên phải cơ thể và chính vì thế ông đã không thể hoàn thiện bức La Gioconda.

Mona Lisa từng được trưng bày trong phòng ngủ của hoàng đế Napoleon.

Bức Mona Lisa sau đó được để lại cho học sinh và trợ lý Salai của Leonardo. Nó được trưng bày tại cung điện Fontainebleau, rồi thuộc sở hữu của Louis XIV trước khi tới cung điện Versailles. Sau cách mạng Pháp, Mona Lisa từng "ghé" qua phòng ngủ của Napoleon trước khi được chuyển tới bảo tàng Louvre.

… bị đánh cắp bất ngờ…

Bức Mona Lisa bước vào chương mới của cuộc đời mình những năm đầu thế kỷ XX. Ngày 21/01/1911, bức tranh bị đánh cắp ngay tại phòng vuông (Salon Carré) ở Louvre. 

Căn phòng vuông - nơi Mona Lisa được trưng bày tại bảo tàng Louvre.

Sau khi được phát hiện, vụ việc nhanh chóng trở thành scandal chấn động giới nghệ thuật, lôi kéo cả danh họa Pablo Picasso và nhà thơ Guillaume Apollinaire vào diện tình nghi. Tất nhiên, hai ông này sau đó đều được thả vì không chứng minh được họ có tội.

Vincenzo Peruggia - người đánh cắp bức tranh nổi tiếng.

Mãi tới sau này, bức tranh mới được thu hồi sau khi lưu lạc. Kẻ trộm hóa ra là Vincenzo Peruggia - một nhân viên của bảo tàng. Tên này đã bị bắt sau khi có ý định đem bán Mona Lisa cho giám đốc phòng trưng bày Uffizi ở Florence. Người ta lý giải động cơ của Peruggia vì quá yêu nước Ý nên đã đánh cắp bức tranh để đưa nó về quê hương của tác giả triển lãm.

…  lưu lạc trong Thế chiến thứ II…

Những năm đầu của Chiến tranh Thế giới, nguy cơ Đức xâm chiếm Pháp đã hiện rõ mồn một. Trước tình thế ấy, cũng như những kiệt tác ở Louvre, bức Mona Lisa được đặt trong tình trạng báo động nghiêm trọng. Những người đứng đầu bảo tàng lúc đó đã cho tiến hành một cuộc di tản lớn - một cuộc đào thoát của nghệ thuật.

Các tác phẩm nổi tiếng bị đóng thùng ở bảo tàng Louvre.

Ngày 28/08/1939, Mona Lisa rời khỏi Louvre. Cùng với các tác phẩm điêu khắc, đồ trang trí và 3.690 bức tranh, nó được vận chuyển trong các thùng đóng gói kỹ lưỡng trên xe tải. Bức Mona Lisa, tượng thần vệ nữ Milo và bức "Đôi cánh chiến thắng" của Samothrace được đưa tới Chambord, Louvigny, bảo tàng Montauban và cuối cùng là Montal.

... vận chuyển trong bí mật để